“Tasarruf ve rekabet ilkelerine uygun hareket edilmesi kaydıyla, ülkemiz ihtiyaçlarının yerli ürünlerden karşılanmasını sağlamak” amacı ile 2011 yılında Başbakanlık tarafından yayınlanan “Yerli Ürün Kullanılmasına Dair Genelge”sine, aradan geçen iki sene zarfında kamu kurumlarınca uyulmadığı ifade edildi. Sanayiciler, ihalelerde yerli malının kullanımının desteklenmesini talep ederken, kamu idarecilerinin ilgili genelgeyi uygulamaya almaları gerektiğinde birleşti.
Genelgenin kamu kurumlarınca dikkate alınması ve uygulanması için Başbakanlık ve ilgili kamu kurumlarına girişimlerde bulunacaklarını söyleyen İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu 
Başkanı Zeki Poyraz, Türk sanayisinin ithal mallara karşı desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
Kamu kurumları ihtiyaçlarının karşılanması için yapılan ihalelerde mutlaka yerli ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini ifade eden Poyraz, “ Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan ve hükümeti yerli üretimin desteklenmesi ve yerli malının kullanımına öncelik verilmesi hususunda çalışmalar yaptı, sağ olsun biz sanayicilerin sesini duydu ve ilgili bir genelge yayınlayarak yanımızda olduğunu gösterdi . Ancak, görmekteyiz ki kamu ihalelerinde yerli üreticilere itibar edilmemektedir. İlgili bürokratlarımız ihalelere giren yerli sanayicimizi deneyimsizlik gibi sebeplerden dolayı saf dışı bırakmaktadır. Oysa ki ülkemizde sanayicilerimiz teknolojiyi takip etmekte, bu topraklarda en kaliteli ürünü en uygun fiyata üretebilmektedir. Türkiye topraklarında üretilen her bir ürün çocuklarımızın geleceği demek, gençlerimize iş sahası açmak demek. Cari açığın düşürülmesi için yerli malının kullanılması, daha fazla ihracat yapılması şart. Bürokratlarımızın bu konuya böyle bakması gerek. Artık bahanelere yer yok çünkü Türk ürünleri gerek kalite gerekse fiyat açısından ithal ürünlerden daha avantajlı konumda. Ülkemizde bugün kentsel dönüşüm süreci başladı. Bu süreç içinde yerli mallarımızın mutlaka tercih edilmesi gerek. Bir ihale sürecinde görev alan yetki alan herkes artık elini taşın altına koysun. Biz sanayiciler hazırız, yeter ki kamu günümüz gerçeğini görsün ve kendi sanayicilerine hak ettiği görevi ve değeri versin” diye konuştu.
Çukurova Isı Sistemleri Ltd.Şti.Genel Müdürü Ömer Cihad Vardan
“Büyümek için yerli üretimi desteklemek şart”
Ülkemiz 2001’de yaşadığı ekonomik krizden sonra bugüne değin, ekonomik ve sosyal alanlarda aldığı kararlar, yaptığı hamleler ve başarılı uygulamalarla birçok ülkeyi geçmeyi başarmış ve kişi başına milli gelirini son 10 yılda 3,5 kattan fazla artırmıştır. Bu haliyle ciddi anlamda prestij kazanan ülkemiz, ileriye yönelik de bir takım hedefler koymuş ve bundan sonraki süreçte dünyanın ilk 10 büyük ekonomisi içinde olmayı arzu etmektedir.
Bu hedefe ulaşabilmek için ise, ülke içindeki üretimin hem kalitatif, hem de kantitatif olarak yükselmesi maksadıyla desteklenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda ülkemizde genel manada ithal ürünlere ulaşabilmenin kolaylaştığı ve özellikle ara malı ithalatının da arttığı bir dönemde yerli üretimin giderek azalmasına göz yumamayız. Bilakis yapmamız gereken, yerli üretimin teşvik edilmesidir. Bu teşvik, sadece yurt içindeki kullanımın artmasına yönelik değil, aynı zamanda yurt dışı satışlarının da artmasına vesile olacak nitelikte olmalıdır. Dolayısıyla hükümetin yayınlamış olduğu genelge bu anlamda oldukça önemlidir. Bizler de bu ülkenin sanayicileri, tüccarları olarak bu genelgede yazıldığı şekilde kamunun satın almalarında ülkemizde üretilen malların bilhassa tercih edilmesini arzu ediyoruz.
Friterm Termik Cihazlar Sanayi ve Ticaret A.Ş Genel Müdürü Naci Şahin
“Topu bir birimize atmayalım”
Başbakanlık tarafından yerli malının kullanımı sağlamak amacı ile çıkarılan genelgeye ihalelerde uyulmuyor. Kamuda tamamen ilişkiler ile yürüyen bir durum var. Öyle ki; ihalelerde tek bir yabancı malın adres gösterildiği durumlar oluyor. Birkaç firma ihaleye giriyor, malzemelerini onaya sunuyor. Bu malzemelerin seçim tanımları yapılmış. Kurum yetkilisi daha önce şu ülkenin malını kullandık, bizim yerli üreticiler ile daha önce çalışmadık, bu işi yapamazlar diye düşünüyorlar. Fiyatı yerli üründen pahalı dahi olsa ithal ürüne yöneliyorlar. Duruma itiraz ettiğimizde de kamu görevlileri topu bir birine atıyor. Bu iş, işi alan müteahhitle muhatap olan teknik elemanın inisiyatifine kalmış. İşler maalesef böyle yürüyor. Konuyu sektör ihracatçı birliğimi İSİB’e ve OAİB’ye taşıdık. Orada gündeme geldi ve yerli malının ülke ihtiyaçlarında kullanılmasını ve ilgili Başbakanlık genelgesine uyulması için girişimlerde bulunulacak. Bu konunun artık bir kurala ve standarda bağlanması gerekiyor.
Erbay Soğutma ve Isıtma Cihazları San. Ve Tic. Ltd. Şti. Genel Müdürü Bayram Kömürcü
“Devlet ihale kanunu değişmeli”
Kamu ihtiyaçlarının karşılanmasında yerli üretimin kullanılması gerekliliğini her platformda dile getiriyoruz, destek istiyoruz. Yerli malımız, konu ile ilgili Başbakanlık Genelgesi bulunmasına rağmen maalesef kullanılmıyor, tercih edilmiyor. Bu konu çok çetrefilli ve zor bir konu. Öncelikle Devlet İhale Kanunu’nda değişiklik yapılması gerekiyor. İhalelerde kullanılacak olan mekanik malzemeler için de ayrıca ihaleye çıkılması gerek. Yoksa genelge şu an olduğu gibi kağıt üzerinde kalmaya mahkum. Görüyoruz ki, bürokratlarımızda bir yabancı malı hayranlığı var. Ben bir sanayici olarak kendi devletime cihaz satamazken, yurt dışına çok rahat aynı malı satabiliyorum. Öyle ki, ülkemizde ihale alan bir yabancı firmaya malı ben veriyorum. Onlar bizi buluyor, kalitemizi, teknolojimizi biliyor, bize güveniyor, ama kendi ülkemizden aynı güveni göremiyoruz. Öte yandan iğneyi biraz da kendimize batırabiliriz; rekabet ettiğimiz ithal mallar çok iyi reklam ve tanıtım yapıyor. Bizler tanıtıma yeterli bütçe ayıramıyoruz, biraz da kültürümüzde yok. Bir ihalede rakibimiz inanılmaz tanıtım dokümanları ile sunum yapıyor, fiyatları pahalı da olsa ihalelerde bu firmalara yönelim olabiliyor. Başka bir sorun da merdiven altı firmaların, çantacı olarak tabir ettiğimiz kişilerin de ihalelere girebilmesi. İhaleye girecek firmalar için mutlaka teknik yeterlilik şartı aranmalı. İhale kriterleri harcı alem olmamalı. Hükümetimizden devlet ihale sistemini değiştirmesini talep ediyoruz.
Mehmet Şanal, Üntes Isıtma Soğutma San. Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı
“Genelgenin kapsamı yeniden ele alınmalı”
İlgili genel genelge sadece mal alımlarına yönelik uygulanmaktadır. Oysa ki iklimlendirme sektörüne yönelik kamu alımlarının %85’i yapım işleri kapsamında ihale edildiğinden iklimlendirme sektöründe faaliyet gösteren yerli firmalarımız ilgili genelge kapsamından yararlanamamaktadır. Bu konun çözümü için ilgili genelgenin kapsamı genişletilerek yapım işlerinin proje ihalesine çıkıldığı esnada proje ihalesinde proje ve teknik şartnamelerin hazırlanmasında proje ihalesini alan firmaların proje ve teknik şartname oluştururken yerli ürünler kullanmaları proje ihalesi şartnamesinde yönlendirilip teşvik edilmelidir. İlgili şekilde düzenlemeler yapılır ise inşaat yapım işlerinde yerli malı kullanım oranı ciddi oranda artacak ve ithalatımızda çok önemli oranda azalma olacaktır.
Ayrıca ilgili genelge çıktıktan sonra ilk 5-6 ay kamu kuruluşları yerli malı kullanımı konusunda daha gayretliydi. Zaman geçtikçe konu sıcaklığını yitirdi ve ilgili genelge uyarınca yerli malını destekleyici alım ihaleleri yapımı azaldı. Bu konu ilgili bakanlıklar tarafından bakanlar seviyesinde sık sık medya aracılığı ile gündeme getirilmelidir.
Mal alım işlerinde ise Sanayi ve Ticaret odaları daha aktif rol almalıdır. İlgili odalar kamu kuruluşları tarafından istenen yerli malı belgesi hazırlanma hizmetini bedelsiz olarak yapmalıdır. Bu tür ihalelerde yerli malı belgesi istenmekte ama maalesef odalarımız bu belgeleri tanzim ederken yerli üreticilerimizden ücret talep etmektedir.{jcomments on}
