Avrupa’da ilk kez daha uzun ve daha ağır taşıma işleri için gazla çalışan kamyonlar kullanılmaya başlanıyor. İsveçli taşımacılık firması Götene Kyltransport, geçtiğimiz yıl içinde sıvılaştırılmış metan gazı ve dizel yakıtla çalışan Volvo kamyonları deneyen firmalardan sadece birisi. Modellerin seri üretimine ise bu yaz geçiliyor.
Götene Kyltransport Başkanı Ulf Johansson konu ile ilgili açıklamasında; “Metan dizel kullanımı ile ilgili deneyimlerimiz olağanüstü ve kesinlikle geleceğin çözümü olacak. Gazın fiyatı bu şekilde olduğu sürece inanıyorum ki önümüzdeki 5 yıl içinde filomuzun %80’i metan dizel ile çalışan Volvo kamyonlardan oluşacak” diyor.
Tüketiciler çevre dostu taşımacılığa büyük önem veriyor
Volvo Kamyon bu Ağustos ayında Avrupa’da metan dizel ile çalışan kamyonların seri üretimine başlayan ilk üretici olacak. İsminden de anlaşılacağı üzere yeni Volvo FM MetanDizel, hem metan hem de dizel yakıttan güç alan bir araç. Model yeni olsa da bu teknoloji uzun süredir birçok zorlu teste ve değerlendirmelere tabi tutuluyor. 140 çalışanı bulunan Götene Kyltransport ise bu araçların saha testlerine katılmak konusunda hiç tereddüt etmeyen firmalardan birisi. Araç testleri, normalden 3 ton daha fazla yük taşıyan, 20 metre uzunluğunda soğutma römorkü üzerinde yapıldı. Bu yüksek kapasiteye rağmen araç üzerindeki hidrolik soğutma ünitesinin gücü metan-dizel motordan sağlandı.
Ulf Johansson konuyla ilgili olarak; “Bizler her zaman çevreci bir bakış açısıyla işimizi en iyi şekilde yapmaya özen gösteriyoruz. Geliştirdiğimiz kamyon modellerinde de hep bu doğrultuda hareket ediyoruz. Bu yaklaşımımız sayesinde bizim gibi çevreye duyarlı birçok iş ortağı da kazandık” diyor.
Dizel yakıt kullanan bir kamyon sürmekle aynı
Yeni Volvo FM MetanDizel, 13 litrelik motoru sayesinde 460 beygir ve 2300 Newton metre tork üretebiliyor. Yakıtın %75’e kadar olan kısmı metan gazından sağlanırken kalan kısmı dizel yakıttan kullanılıyor. Bu oran aracın hangi amaçla kullanıldığına göre farklılık gösterebiliyor.
Götene Kyltransport sürücülerinden Ulf Olsson izlenimlerini paylaşırken; “Aynen klasik bir dizel araç sürmek gibi. Tabii ki yakıt ikmalinde farklılıklar var ama kısa sürede buna da alışıyorsunuz” diyor.
Gazla çalışan konvansiyonel kamyonlardan daha temiz
Gazla çalışan konvansiyonel motorlarla karşılaştırıldığında metan dizel %30 ila 40 arasında daha yüksek verimlilik sağlıyor. Bu da yakıt tüketiminde % 25 oranında bir iyileştirme anlamına geliyor.
Volvo Kamyon Motor Stratejileri ve Planlama Müdürü Mats Franzén; “Optimum çözüm biyogaz kullanımıdır. Bu kullanımla karbon diyoksit emisyonunda % 70’e kadar bir iyileştirme sağlanabilir. Fakat bunun için biyogaza erişebiliyor olmak gerekir” diyor.
Dizel teknolojisinin sıvılaştırılmış gaz gücüyle birlikte kullanılabilmesi sayesinde Volvo’nun metan dizel kamyonu operasyon alanını konvansiyonel anlamda sıkıştırılmış gazla çalışan bir kamyona oranla çok daha genişletebilme şansına sahiptir. Bunun sonucunda ilk defa bölgesel taşımacılıkta ve potansiyel olarak uzun taşımacılık operasyonlarında da gazla çalışan kamyon kullanmak mümkün.
Yatırımı karşılamak
Tamamen finansal bir bakış açısıyla yaklaşırsak da Volvo’nun yeni metan-dizel kamyonunun faydalarını görebiliriz. Franzéen bu konu için; “Herkesin kabul edeceği gibi bu ürünler daha fazla yatırım istiyor. Öte yandan dünyanın birçok ülkesinde metan gazının fiyatının dizel yakıttan daha düşük olması firma sahiplerinin yatırımlarının karşılığını kısa zamanda almasını sağlıyor” diyor.
Teknik açıdan bakıldığında ise dizel bir motordan çok da farklı olmadığı görülüyor. En büyük farklılık ise gaz enjektörlerinin olması. Bu enjektörler giriş borusu ile motor bloğu arasında bir tabaka üzerine yerleştiriliyor. Ayrıca termos benzeri bir yakıt tankında gaz, sıvı halde, -140 santigrat derece ve de makul bir basınç altında tutuluyor. Metan gazından güç üreten motorlar için özel olarak tasarlanan bir de katalitik konvertöre sahip. Öte yandan ana motor temel prensipleriyle dizel bir motor. Bu motor detaylı saha testlerinde de denendi.
Araştırmalar metan dizel teknolojisinin geleceğini destekliyor
Bağımsız araştırmacılar ağır ticari araçların faaliyetleri için metanı geleceğin yakıtı olarak yorumluyorlar. Chalmers Teknoloji Üniversitesi Araştırma Görevlisi Maria Grahn; “Araştırmalarım gösteriyor ki yeni nesil ağır ticari araç operasyonları için metan gazı düşük karbon diyoksit salınım oranıyla doğal kaynakların daha iyi işlerde kullanılmasına olanak sağlıyor” diyor.
Metan dizel araçlarının üretimi için gazın altyapısının yayılması ve Avrupa genelinde yakıt ikmal istasyonlarının sayısının artması önemli görülüyor. Gaz endüstrisi gelecekle ilgili olumlu verilere sahip ve dönüşüm için de umutlu.
Gaz dağıtım firması Fordonsgaz Pazar Geliştirme Yöneticisi Anna Berggren; “Beş yıl gibi bir sürede İsveç’teki tüm kamyon sahipleri metan gazı kullanabilir durumda olacak. Avrupa’nın geri kalan kısmında ise metan gazıyla dolum yapılabilecek “mavi koridorlar” yer alacak ve çoğu ülkenin metan gazı kullanmasına olanak sağlayacak” diyor.
Üç pazarda ilk satışlar
Volvo Kamyon yeni Volvo FM MetanDizel için 31 Mayıs itibariyle sipariş almaya başladı. Limitli üretilen ilk seriler Ağustos ayında banttan inmiş olacak. Volvo Kamyon bu yıl içinde sıvı gaz kullanımının en mümkün olduğu İsveç, İngiltere ve Hollanda pazarlarına metan dizel ile çalışan 100 araç teslim etmeyi bekliyor. 2012 yılında ise firma yeni pazarların da eklenmesiyle 400 kamyon satışı gerçekleştirmeyi hedefliyor.